Zeka Seviyemizi Nasıl Arttırabiliriz?

2021 yılında, şu anda; kim bilir kaçımız birden fazla dil konuşabiliyordur. Fakat öyle anlıyorum ama konuşamıyorum şeklinde değil, cidden ana dili gibi konuşabilen insanlardan bahsediyorum.  Eminim ki çok değildir, en azından ülkemizde değildir.

Halbuki bu durum birçoğumuz tarafından arzu edilen, pek çok işte kullanabileceğimiz bir ayrıcalık; somut olan şeylerden de ziyade zihinsel kapasitemizi arttırabilecek, bizleri Alzheimer hastalığından koruyabilecek bir yetenek. Peki neden bu işi kolayca halledemiyoruz ya da daha iyi bir soru bunu kökten kolayca halletmemiz için ne yapmamız gerek?

 En temiz çözüm yolu iki dili bebeklikten itibaren öğrenmeye başlamaktır. Şöyle düşünelim: Biz yetişkinler yeni bir dil öğrenmek istediğimizde kursa gitmemiz, videolar izlememiz ya da bir kitap vb. okumamız gerekir fakat bebeklere baktığımızda onlar herhangi bir çaba göstermeden sadece duyarak veya oyun oynarak başka dilleri gayet rahat bir şekilde öğrenebilirler.

 Bunun için Dr. Naja Ferjan Ramirez  ( Kendisi Washington üniversitesinde dil öğrenimi üzerine çalışmalar yapan bir doktor.) başka dil bilmenin bebeklerin beyinlerinde oluşturduğu ayrıcalıklar ve çocuklarımıza neden erken yaşta farklı bir dil daha öğretmemiz gerektiği hakkında bir araştırma yapmış.

(Dr. Naja Ferjan Ramirez)

Çalışmaya, evlerinde iki farklı dilin konuşulduğu on bir aylık bebeklerin beynini inceleyerek başlamış, neden on bir ay; bu çok spesifik bir yaş değil mi diye sorabilirsiniz ki nedeni de şu: insanlar bu zamanlar içerisinde ilk kelimelerini kullanmaya başlarlar yani konuşma açısından en taze olunan dönemlerimizdir bu yaşlar.

Annesi İspanyolca konuşurken babası da İngilizce konuşan (bilingual) bir bebeğin, anne ve baba konuştuğunda oluşan tepkileri kaydedilmiş. Ardından evinde sadece İngilizce konuşulan (monolingual) bir bebeğin hem İspanyolca hem de İngilizce konuşulduğunda verdiği tepkiler kaydedilmiş. Bunun sonucunda farkına varılan şey iki farklı dilin konuşulduğu evde büyüyen bebek her iki dile de tepki gösterirken evinde tek dil konuşulan bebek sadece İngilizceye tepki vermiş. Beyin aktiviteleri incelendiğinde ise iki dil bilen bebeğinin frontal lobunun ( frontal lob bizlerin akıl yürütme, karar verme, dikkat toplama ve planlama gibi işlerini gerçekleştiren beyin bölgesidir ) daha çok çalıştığı fark edilmiş, bu demek oluyor ki bebeklerin birden çok dil ile büyümesi onların zihinsel kapasitelerini arttıracak ve soyut düşüncelerini geliştirecektir.

İyi ne güzel hadi öğrenelim demesi kolay da bunu nasıl hayata geçirebiliriz? Bebeklerimizi nasıl büyütebiliriz? Birçok insan aman televizyondan açarım Rusça çocuk kanalını oturur izler, öğrenir diye düşünüyor fakat o kadar da kolay değil. Bu bahsedilen yöntem belki çocuklar için faydalı olabilir ancak bebeklerde işe yarayamayabilir çünkü bebeklerin bir dili öğrenebilmesi için gerekli olan şeyler: insan iletişimi, onlarla fiziksel biçimde oyun oynamak gibi somut aktivitelerdir.

Bahsettiğim eğitim tekniğini normal hayatta bireysel olarak çocuklarımıza kendi kendimize sağlamamız çok zor. Bu yüzden dil açısından zengin olan bireylerin bebeklerle ilgilenecek şekilde oluşturulan oyun parkları vb. gibi sosyal alanlara ihtiyacımız var ve şanlıyız ki bu çalışmalar Avrupa da sürdürülmekte, umarım bir gün ülkemizde de gerçekleştiğini görebiliriz.