Göz Renginiz Gerçek mi?

Aragon’un meşhur bir şiiri var; adı “ Elsa’nın Gözleri”, on kıtalık bir aşk şiiri; Elsa’nın gözlerine adanmış. Aragon şiirinde Elsa’dan ziyade, Elsa’nın gözlerine ediyor tüm iltifatları, neden böyledir bilmem ancak bizler de böyleyiz; ilk önce insanların gözlerinin içine bakıp her bir detayını inceliyoruz. Maviyse daha derin, yeşilse daha gizemli zannediyoruz ancak bu konuda biraz da olsun yanılıyoruz çünkü ne yeşil ne de mavi aslında hepimiz kahverengi gözlüyüz.

Antropologlar dünyada yaklaşık 16 farklı renkte göz rengi olduğunu söylüyor.

Şu ortadaki renki kısmın adı “iris” , adını eski yunan mitolojisindeki Gökkuşağı tanrıçasından almış. Bunca farklı renk çeşidinden oluşan gözlerimiz aslında kaynağını tek bir renkten alıyor ki bu da: kahverengi.

İris, içerisinde melanin adlı pigmenti bulunduran hücreler bulunduruyor ve bu pigmentlerin arasında mavi pigment bulunmayıp sadece “doğa tonları” bulunuyor:

Eğer kahverengi gözlüyseniz gözünüzdeki örgülü tabaka bolca pigmentle dolu demektir ancak mavi gözlüyseniz, gözünüzdeki pigment sayısı çok azdır ve diğer renkler de pigment miktarı olarak bu iki rengin arasında bulunmaktadır.

Bu durumda kendinize bir soru sormanız gerekir. Eğer içinde hiç mavi bir şey yoksa, gözlerimiz nasıl oluyor da mavi olabiliyor? 

Bunu Tyndall Etkisi dediğimiz bir kavramla açıklayabiliriz: Eğer içerisinde bir şey olmayan suyun içine ışık tutarsanız suyun herhangi bir renk göstermediğini gözlemleyebilirsiniz. Ancak suyun içerisine bir miktar süt ekleyip ışık tuttuğunuzda, tuttuğunuz ışık kaynağından çıkan ışınları gözlemleyebilirsiniz.

Daha iyi anlamanız için bu videoyu izleyebilirsiniz: 

Her ne kadar iristeki pigmentler mavi olmasa da yaydığı mavi renk, ışık düştüğünde yayılan mavi ışık dalgalarından kaynaklanıyor.